Ngành thức ăn chăn nuôi Việt Nam: Lối thoát nào khỏi sự phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu?

Trong nhiều năm trở lại đây, ngành chăn nuôi Việt Nam đã đạt được những bước tiến mạnh mẽ về quy mô và công nghệ. Tuy nhiên, một trong những “nút thắt cổ chai” lớn nhất cản trở sự phát triển bền vững chính là sự phụ thuộc quá mức vào nguyên liệu nhập khẩu trong sản xuất thức ăn chăn nuôi (TACN).

Theo báo cáo từ Vibo.com.vn, hiện nay Việt Nam vẫn phải nhập khẩu từ 70 đến 80% nguyên liệu đầu vào để sản xuất TACN, bao gồm các mặt hàng chủ lực như ngô, đậu nành, bột cá, khô dầu và các loại phụ gia. Dù là một trong những quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới, Việt Nam lại đang đối mặt với một nghịch lý: thiếu nguyên liệu nội địa cho chính ngành sản xuất TACN của mình.

❗ Vì sao Việt Nam phải nhập khẩu tới 70% nguyên liệu TACN?

Nguyên nhân của tình trạng này đến từ nhiều phía:

• Thiếu vùng nguyên liệu quy mô lớn: Diện tích trồng ngô và đậu tương trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu sản xuất. Đồng thời, năng suất và chất lượng nguyên liệu nội địa chưa đồng đều.
• Giá thành nguyên liệu trong nước cao hơn so với nguyên liệu nhập khẩu, khiến các doanh nghiệp khó lựa chọn nguyên liệu nội địa nếu muốn giữ giá sản phẩm cạnh tranh.
• Thiếu chuỗi liên kết sản xuất - thu mua - chế biến giữa người trồng trọt và doanh nghiệp TACN.
• Chưa phát triển công nghệ chế biến sâu và bảo quản nguyên liệu để tận dụng tối đa nguồn phụ phẩm nông nghiệp trong nước.

📉 Tác động của sự phụ thuộc đến người chăn nuôi và toàn ngành

Sự phụ thuộc lớn vào nguyên liệu nhập khẩu khiến ngành TACN và người chăn nuôi trong nước phải đối mặt với nhiều rủi ro:

• Biến động giá nguyên liệu trên thế giới dễ dàng khiến giá TACN tăng cao, kéo theo chi phí đầu vào của người chăn nuôi đội lên, làm giảm biên lợi nhuận.
• Bất ổn chuỗi cung ứng do chiến tranh, dịch bệnh hoặc khủng hoảng vận tải toàn cầu như COVID-19.
• Làm giảm năng lực cạnh tranh của ngành chăn nuôi Việt Nam so với các nước đã chủ động được nguyên liệu nội địa.

Theo Cục Chăn nuôi – Bộ NN&PTNT, trong năm 2023, Việt Nam đã nhập khẩu khoảng 16,8 triệu tấn nguyên liệu TACN, trị giá gần 7 tỷ USD – một con số cho thấy quy mô lớn và sự phụ thuộc đáng lo ngại.

🔎 Lối đi nào cho ngành thức ăn chăn nuôi Việt Nam?

Để giảm phụ thuộc và xây dựng một ngành TACN bền vững, các chuyên gia và doanh nghiệp đã đề xuất nhiều hướng đi:

1. Phát triển vùng nguyên liệu trong nước

• Đầu tư vào các vùng trồng ngô, đậu nành, cỏ cao sản, khoai mì… ở Tây Nguyên, Bắc Trung Bộ và trung du miền núi phía Bắc.
• Xây dựng chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp – nông dân – nhà chế biến để đảm bảo đầu ra và ổn định giá.

2. Tận dụng phụ phẩm nông nghiệp

• Cám gạo, bã mía, bột sắn, bã đậu nành… là những nguồn nguyên liệu giá rẻ, sẵn có tại địa phương, hoàn toàn có thể thay thế một phần nguyên liệu nhập khẩu.

3. Ứng dụng đạm thay thế và công nghệ dinh dưỡng mới

• Tận dụng nguồn đạm từ côn trùng, vi tảo, nấm men, vốn đang được đánh giá cao về tính bền vững và hiệu quả.
• Sử dụng công nghệ phối trộn, enzyme và probiotics để giảm tỷ lệ sử dụng đạm nhưng vẫn đảm bảo tăng trọng tốt cho vật nuôi.

4. Chính sách hỗ trợ và định hướng từ Nhà nước

• Cần có chính sách khuyến khích đầu tư, ưu đãi thuế, vay vốn cho các doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu nội địa.
• Phát triển các trung tâm nghiên cứu, chuyển giao công nghệ để hỗ trợ các mô hình sản xuất TACN nội địa hóa.

🌱 Sunmax Việt Nam – Giải pháp đồng hành cùng nông dân

Là một trong những doanh nghiệp nội địa uy tín trong lĩnh vực thức ăn chăn nuôi, Sunmax Việt Nam luôn chủ động thích ứng trước biến động thị trường. Chúng tôi:

• Nghiên cứu và cập nhật công thức sản phẩm phù hợp với tình hình nguyên liệu trong nước.
• Phát triển dòng sản phẩm với hiệu suất cao – tiết kiệm chi phí cho người chăn nuôi.
• Đưa ra giải pháp kỹ thuật, chăm sóc vật nuôi tổng thể giúp bà con nâng cao năng suất.

Bởi vì với chúng tôi, một bữa ăn của vật nuôi không chỉ là thức ăn – mà là cả tương lai của người chăn nuôi.

Bạn quan tâm tới giải pháp giảm chi phí TACN hoặc muốn hợp tác xây dựng vùng nguyên liệu?
Hãy liên hệ ngay với Sunmax để cùng phát triển nông nghiệp Việt Nam bền vững!